مفهوم حجاب

حجاب در لغت به معنای مانع، پرده و پوشش آمده است. استعمال این کلمه بیشتر به معنی پرده است. این کلمه از آن جهت مفهوم پوشش می‎دهد که پرده، وسیله‎ی پوشش است، ولی هر پوششی حجاب نیست؛ بلکه آن پوششی حجاب نامیده می‎شود که از طریق پشت پرده واقع شدن صورت ‎گیرد.

ابعاد حجاب در قرآن

حجاب، به معنای پوشش اسلامی بانوان، دارای دو بُعد ایجابی و  سلبی  است.

1_ بُعد ایجابی آن، وجوب پوشش بدن؛

2_ بُعد سلبی آن، حرام بودن خودنمایی به نامحرم است.

این دو بُعد باید در کنار یکدیگر باشد تا حجاب اسلامی محقق شود؛ گاهی ممکن است بُعد اول باشد، ولی بُعد دوم نباشد، در این صورت نمی‎توان گفت که حجاب اسلامی محقق شده است.

اگر به معنای عام، هر نوع پوشش و مانع از وصول به گناه را حجاب بنامیم، حجاب می‎تواند اقسام و انواع متفاوتی داشته باشد. یک نوع آن حجاب ذهنی، فکری و روحی است؛ مثلاً اعتقاد به معارف اسلامی، مانند توحید و نبوت، از مصادیق حجاب ذهنی، فکری و روحی صحیح است که می ‎تواند از لغزش ‎ها و گناه‎ های روحی و فکری، مثل کفر و شرک جلوگیری نماید.

 براساس آموزه هاى وحیانى اسلام و براساس نتایج تحقیقات انجام شده در زمینه انحراف جنسى جوانان، یکى از مهم ترین و قوى ترین محّرک هاى غریزه جنسى، محّرک هاى دیدارى هستند. در روایتى از امیرمؤمنان علیه السلام نقل شده است که:
«إنَّه کَان جالسا فى أصحابِه فَمرَّتْ بِهمْ إمرأةٌ جَمیلةٌ فَرَمقَها الْقومُ فقالَ إنّ اَبصارَ هذهِ الْفحولِ طَوامحُ وَ ذلِک سَببُ هبابها.1
روزى حضرت على علیه السلام در بین اصحاب خود نشسته بودند. زن زیبایى از جلو آن ها عبور کرد. پس گروهى آن زن را ورانداز کردند، حضرت فرمود: چشمان این مردان نظرباز است و همین نظربازى چشمان، سبب هیجان و تحریک جنسى است.
اگر چه محرک هاى جنسى دیدارى مصادیق متعدد و فراوانى دارند و دیدن بدن نامحرم، دیدن انواع و اقسام زینت هاى طبیعى و غیر طبیعى زنان، دیدن انواع ارتباط هاى جنسى در قالب عکس، فیلم هاى ویدیویى، سینمایى، ماهواره اى، اینترنت و غیره را در بر مى گیرد، ولى به تناسب موضوع این اثر، آن نوع از محرک هاى جنسى دیدارى که ارتباط مستقیم با سر و وضع ظاهرى بدن و پوشش دارند، بیش تر مورد بحث قرار مى گیرد و برخى از آموزه ها و توصیه هاى دینى در این باب ذکر مى گردد. همان گونه که پیش از این گذشت، چون مردان بیش تر از زنان نسبت به محرک هاى چشمى حساس هستند، بنابراین، مخاطب این آموزه ها بیش تر پسران جوان و مردان خواهند بود.

 یکی از بخش های مهم تربیت، تربیت فرزندان است که قرآن در سوره های متعدد و در ضمن بیان سرگذشت انبیا و فرزندان آنان (حضرت نوح، ابراهیم، یعقوب، یوسف و...) به مسائل تربیت فرزند (اهمیت، محور ها، شیوه ها و...) آگاهی داده است.

اوج آموزه های قرآن در این زمینه در سوره لقمان است که خداوند متعال به صورت مستقیم محورهای مختلف تربیتی را از زبان لقمان خطاب به فرزندش بیان نموده است.

پاسخ به دو پرسش قرآنی

پرسش اول: محدوده ی نگاه به نامحرم از دیدگاه قرآن کریم چیست؟

آیه ی شریفه ی «قُلْ لِلْمُۆْمِنِینَ یَغُضُّوا مِنْ أَبْصَارِهِمْ وَیَحْفَظُوا فُرُوجَهُمْ، ذَلِکَ أَزْکَى لَهُمْ، إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِمَا یَصْنَعُونَ» از نحوه ی روابط اجتماعی زن و مرد و نگاه آنان به یکدیگر می گوید. آن‌چه در این زمینه به عنوان دین در لایه های جامعه است ، بیش‌تر تحریفی معنوی از دین است و این آیات با آن فرهنگ عامیانه گری در تعارض است.