پوشیه حجاب مادرم فاطمه-س

پوشش صورت در امپراتوری بیزانس، یونان، روم رایج بود. در میان تمدن‌های آشوریان، کلدانیان، سومریان، پاش‌ها، بازی‌ها، گوتی‌ها، لولوبیان، کاسی‌ها، سکایان، اورارتوها و کیمیریان زنان چهرهٔ خود را در برابر مردان بیگانه می‌پوشانیدند. در هندوستان، روبنده به اسم پرده خوانده می‌شد. ملکه‌ها و اشراف هندوستان چهرهٔ خود را می‌پوشاندند. خدمتکارها در برابر دیدن چهرهٔ زنان تنبیه می‌شدند. هارشا، گانگایدوا و ریبیدوا نیز با پرده در میان جمع حرکت می‌کردند. در کتب مقدّس هندی مانند آلتکار و ایندرا پوشیدن ماندن چهرهٔ زنان اهمیت و تاکید خاصی دارد. در ترکستان، حجاب صورت پارچه‌ای بوده که آن را به دور بخش پایین صورت می‌پیچیده‌اند و بینی، لب‌ها و چانه، و گونه‌ها پوشیده می شده‌است.این گونه پوشش صورت در مجسمه‌ای از آن دوره دیده می‌شود که اکنون در موزه لوور پاریس قرار دارد که در بندر غربی ترکیه کشف شده و قدمت آن به سیصد و پنجاه سال قبل از میلاد مسیح تخمین زده شده‌است. در اسکندریه مصر نیز پوشش صورت ضروری شمرده می‌شده‌است. 
خوب پس تا اینجا متوجه تاریخچه پوشیه شدین. 
در شاهنامه 
سراينده شاهنامه، افزون بر آرايش هنرمندانه سخن به زيور شرم، همه‏جا بر« پوشيده‏رويى» و « پاكدامنى» و« حجب و حياى» بانوان تأكيد دارد، و اين امر ( با توجه به اينكه فردوسى، گزارشگر تاريخ بوده است) گذشته از آنكه حاكى از اعتقاد و اهتمام ويژه استاد طوس به عفت و حجاب زنان مى‏باشد، ضمنا نشان مى‏دهد كه فرهنگ و تمدن ايران باستان نيز- كه گوشه‏هايى از آن در مأخذ كهن شاهنامه منعكس بوده است- همچون ديگر فرهنگهاى اصيل مشرق زمين، شرم و عفاف را خصلت ضرورى بانوان مى‏شناخته است- چنانكه، نقوش به جا مانده از آن روزگار كاملا مؤيد همين امر است. 
چيزى كه هست، استاد طوس با پرتوگيرى از آموزه‏هاى والاى اسلامى در باب حجاب، و نيز به دليل حجب ذاتى خويش، اين خصلت فطرى و قانون حياتى جامعه بشرى را- با خطوطى چشمگير- از بلور شعر خود بازتابانده است. 
در حكايات شاهنامه، از عنصر زن، نوعا با لفظ « پوشيده رويان»  و« پوشيدگان» ياد شده است. همچنین چندین بار لغت پوشیده‌رخ یا پوشیده‌روی مترادف واژهٔ دختر به کار رفته‌است. شاهنامه شناس معاصر، پورخالقی چترودی، این علّت را بیانگر این واقعیت می‌داند که از نظر فردوسی زنان در دورهٔ کیانیان، اشکانیان، و ساسانیان از روبنده استفاده می‌کردند. 
در جهان اسلام 
روبنده در دوران امویان، خلافت عبّاسی و عثمانی هم چنان اهمیت داشت و در ایران پیش از قاجار نیز زنان با روبنده در اجتماع ظاهر می‌شدند. با قدرت گرفتن طالبان در افغانستان، زدن برقع و پوشاندن صورت در آن کشور برای زنان اجباری گردید. در عربستان سعودی نیز پوشاندن دست‌ها و صورت برای دختران پس از پایان دورهٔ ابتدایی اجباری است. در کشورهای عربی مانند کویت، امارات متحده عربی، یمن، بحرین، مصر، عراق -در کشورهای آسیایی چون اندونزی و کشورهای آفریقایی چون الجزایر، لیبی، غنا و نیجریه نیز استفاده از روبنده در بین زنان مسلمان رایج است. در انتخابات مجلس فلسطین در سال ۲۰۰۶، نمایندگان زن حزب حماس همگی روبنده داشتند. در کشورهای اسلامی تونس و ترکیه استفاده از روبنده ممنوع است. در مصر و امارات متحده عربی رانندگی برای زنان با روبنده ممنوع گشته‌است. 
درزردشتی گری 
 در بین کتب زردشتی، ارداویراف‌نامه پوشش صورت زنان را پسندیده دانسته‌است و چهره‌نمایی زنان را علّت گمراهی مردان می‌داند. 
 

در این مقاله، می خواهیم به این سؤال پاسخ دهیم که: حجاب برای چیست؟ آیا حجاب، با آزادی و شرکت در امور مختلف منافات دارد؟

برای پاسخ به این سؤال باید حجاب را از نظر قرآن و به طور کلی اسلام بررسی نمود، سپس به ارتباط میان حجاب و آزادی پرداخت.

الف ـ حجاب در قرآن

واجب بودن حجاب برای زنان از ضروریات دین مبین اسلام است. واجب بودن حجاب از نظر قرآن، گفتار پیامبر(ص) و امامان معصوم(ع) نیز به حکم عقل و اجماع رأی فقها و علمای اسلام امری ثابت است. در قرآن، حدود چهار آیه به واجب بودن حجاب دلالت دارد. اما در مورد حفظ عفت و پاسداری از حریم آن، بیش از ده آیه در قرآن وجود دارد.

چهار آیه ای که بر وجوب حجاب برای زنان دلالت دارد عبارتند از آیه: 30 سوره نور، 59، 33 و 23 سوره احزاب، که به هر کدام اشاره می کنیم.

الف ـ آیه 30 سوره نور:

«وَ قُلْ لِلْمُؤمِناتِ یَغْضُضْنَ مِنْ اَبْصارِهِنَّ و یَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَ لا یُبْدینَ زِیْنَتَهُنَّ إِلا ما ظَهَرَ مِنْها وَ لْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلی جُیُوبِهِنَّ وَ لاَ یُبْدینَ زِینَتَهُنَّ إِلاّ لِبُعُولَتِهِنَّ ...؛

ای پیامبر! به زنان باایمان بگو چشم های خود را (از نگاه به نامحرمان) فرو گیرند، و دامان خویش را حفظ کنند، و زینت خود را ـ جز آن مقدار که نمایان است ـ آشکار نسازند، و (اطراف) روسری های خود را بر سینه خود افکنند (تا گردن و سینه با آن پوشیده شود) و زینت خود را آشکار نسازند مگر برای شوهران شان و سایر افراد محرم شان ...». در این آیه به پنج موضوع اشاره شده است:

1ـ زنان باید دیدگان خود را از نگاه به نامحرم فرو خوابانند.

2ـ زنان باید دامن خود را از هر نوع عامل بی عفتی حفظ نمایند.

3ـ زنان باید زینت خود را جز آن مقدار که به طور قهری طبیعی است، پنهان سازند.

4ـ زنان باید روسری های خود را بر گردن و سینه بیفکنند.

ابن عباس در معنی این جمله می گوید: «یعنی زن باید مو و سینه و دور گردن و زیر گلوی خود را بپوشاند.»(1)

5ـ زنان باید زینت خود را جز برای افراد محرم آشکار نسازند.

 نمی خواهیم بگوییم در پشت پرده این مطالب حتما دست های مغرضی وجود دارند اما حتما دست های پنهان معانی و اثرات اجتماعی موجود هستند. این مضامین هر چند که محتوای طنز داشته باشند اما دارای اثرات و پیام هایی هستند. به طور کل جوک ها و پیامک ها نمودی از فرهنگ جامعه و خروجی ای از درون آن می باشند و البته در ادامه دارای تاثیر بر ابعاد و شکل گیری فرهنگ آن جامعه هستند. در واقع جوک ها و خنده های ناشی از آن می توانند دارای تحلیل های معناشناسی، جامعه شناسی و روانشناسی باشند.

عناصر تشکیل دهنده متن این مطالب که الفاظ و کلمات هستند از واژه های دختر، آرایش، کلیپس، چکمه و.. متشکل می شوند، واژه هایی که نشان دهنده نوع نگاهی خاص به این قشر و ناهنجارانه می باشد. دیدی که در شان مقام زن نیست و رنگ وبوی نگاه کالایی دارد و نه از دل آن بوی حیای نگاه مردانه به مشام می رسد. اماپیام زاویه این نگاه ها چه می تواند باشد؟

جوک های هنجار شکن معمولا زود رایج می شوند و طرفداران خاص خود را دارند این جوک ها هم در میان سایر نمونه های مشابه هم پرطرفدارند و هم رواج داشته اند. در ادامه از زوایای گسترده تری به این جوک ها نگاه می کنیم.

 استاندار قم گفت: اعتقادی به کار پلیسی در مساله حجاب ندارم و گشت ارشاد نمی تواند حیا و حجاب را در جامعه نهادینه کند.

به گزارش ایرنا،ˈمحمد صادق صالحی منشˈ روز دوشنبه در همایش ˈانقلاب اسلامی، سبک زندگی اسلامی، منزلت زن و تحکیم خانوادهˈ که در تالار معصومیه استانداری قم برگزار شد، با بیان اینکه اصلا موافق اقدامات بانوان گشت ارشاد نیستم، افزود: امروز دختران ما باید داوطلبانه خواستار حیا، عفت و حجاب باشند و با زور نمی توانیم آنها را وادار به این رفتار کنیم؛ بلکه تربیت صحیح در این زمینه کارساز خواهد بود.

 در طرح بشقابی که شاهزاده ای را در مجلس بزم نشان می دهد، تصویر دو زن نمایان است: هر یک دستمالی روی دهان خود، به پشت سر بسته اند و شلواری چون شلوار مردان به پا دارند و قبایی پوشیده اند که تا وسط ساق پا می رسد و قبا در جلوی دامن سه چاک و در پشت نیز سه چاک دارد و سراسر دور دامن و چاک ها حاشیه دار است.

در پژوهشی تاریخی، حجاب زنان در ایران باستان بررسی شد. این پژوهش در سال 89 انجام شده و در نشریه پژوهشنامه زنان پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی پاییز و زمستان سال 1389منتشر شده است.

به گزارش مهرخانه، در این تحقیق سعی شده است به این پرسش پاسخ داده شود که زنان ایرانی در باستان حجاب داشتند یا خیر؟ 

 بدون تردید جهان بینی و انسان شناسی هر فرهنگ و مکتب، نقش اساسی و مهمّی در انتخاب نوع و کیفیت پوشش دارد. تاریخچه پوشش در ایران نیز پیوندی عمیق با حجاب، به معنای پوشش کامل و زیبایی شناسی و زیبایی دوستی دارد.

گروه تاریخ نکته نیوز : سرزمین ایران سرآمد زیبایی‌ها و ظرافتهاست، مردم ما حامل فرهنگی عمیق و ریشه دار، با آمیزه ای از دین و تاریخ هستند. تاریخی که در اقصا نقاط عالم ریشه دوانده است.

هر اندازه فرهنگ و هنر یک سرزمین با بنیانهای اعتقادی و فکری و دیرپای ملتی مرتبط باشد، برعمق عظمت حس زیبایی شناختی مردم آن سرزمین تاثیر می‌گذارد.

تجلیّات پوشش در میان زنان ایران چنان چشمگیر است که برخی از اندیشمندان و تمدننگاران، ایران را منبع اصلی ترویج حجاب در جهان معرفی کرده اند.

یافته‌های پژوهشی نشان می‌دهد که زنان ایران زمین از زمان مادها (که نخستین ساکنان آریایی ایران زمین بوده اند) حجاب کاملی شامل پیراهن بلندچین دار و شلوار تا مچ پا و چادر و شنلی بلند روی لباس‌ها، داشته اند. این حجاب در دوران سلسله‌های مختلف پارس‌ها نیز معمول بوده است. در زمان زرتشت و قبل و بعد از آن، زنان ایرانی از حجابی کامل برخوردار بوده اند.

برابر متون تاریخی، در همه آن زمان‌ها پوشاندن موی سر و داشتن لباس بلند و شلوار و چادر رایج بوده است و زنان با آزادی در محیط بیرون خانه رفت و آمد می‌کردند و هم پای مردان به کار می‌پرداختند. و این امور با حجاب کامل و پرهیز شدید از اختلاط‌های فساد برانگیز همراه بوده است.

جایگاه فرهنگی پوشش در میان زنان نجیب ایران زمین به گونه ای بوده است که در دوران سلطه کامل شاهان، هنگامی که خشایارشاه به ملکه «وشی» دستور داد که بدون پوشش به بزم بیاید تا حاضران زیبایی او را بنگرند، وی امتناع کرد و برای این سرپیچی، به حکم دادوران، عنوان «ملکه ایران» را از دست داد.

قبلا گفتیم که مرد به طور قطع از نظر جسمانی بر زن   تفوق دارد. از نظر مغز و فکر نیز تفوق مرد لااقل قابل بحث است. زن در این دو جبهه در برابر مرد قدرت مقاومت ندارد، ولی زن از نظر عاطفی و قلبی همیشه تفوق خود را بر مرد ثابت کرده است. حریم نگه داشتن زن میان خود و مرد یکی از وسائل مرموزی بوده است که زن برای حفظ مقام و موقع خود در برابر مرد از آن استفاده کرده است.

اسلام زن را تشویق کرده است که از این وسیله استفاده کند. اسلام مخصوصا تاکید کرده است که زن هر اندازه متین تر و باوقار تر و عفیف تر حرکت کند و خود را در معرض نمایش برای مرد نگذارد بر احترامش افزوده تر می شود.

در تفسیر آیات سوره احزاب می بینیم که قرآن کریم پس از آنکه توصیه می کند زنان خود را بپوشانند می فرماید : این کار برای اینکه به عفاف شناخته شوند و معلوم شود خود را در اختیار مردان قرار نمی دهند بهتر است، و در نتیجه دور باش و حشمت آنها مانع مزاحمت افراد سبک سر می گردد.

 فلسفه پوشش اسلامی به نظر ما چند چیز است. بعضی از آنها جنبه روانی دارد و بعضی جنبه خانه و خانوادگی ، و بعضی دیگر جنبه اجتماعی ، و بعضی مربوط به بالا بردن احترام زن و جلوگیری از ابتذال او. حجاب در اسلام از یک مسئله کلی تر و اساسی تر ریشه می گیرد و آن این است که اسلام می خواهد از انواع التذاذ های جنسی ، چه بصری و لمسی و چه نوع دیگر به محیط خانوادگی و در کادر ازدواج قانونی اختصاص یابد ، اجتماع منحصرا برای کار و فعالیت باشد . برخلاف سیستم غربی عصر حاضر که کار و فعالیت را با لذت جوئی های جنسی به هم می آمیزد ، اسلام می خواهد این دو محیط را از هم جدا کند. 

 حقیقت امر این است که در مسئله پوشش و به اصطلاح اصل اخیر حجاب ، سخن در این نیست که آیا زن خوب است پوشیده در اجتماع ظاهر شود یا عریان؟ روح سخن این است که آیا زن و تمتعات مرد از زن باید رایگان باشد؟ آیا مرد باید حق داشته باشد که از هر زنی در هر محفلی حداکثر تمتعات را به استثناء زنا ببرد یا نه؟

 ایراد دیگری که بر حجاب گرفته اند این است که موجب سلب حق آزادی که یک حق طبیعی بشری است می گردد و نوعی توهین به حیثیت انسانی زن به شمار می رود.

می گویند احترام به حیثیت و شرف انسانی یکی از مواد اعلامیه حقوق بشر است. هر انسانی شریف و آزاد است، مرد باشد یا زن، سفید باشد یا سیاه، تابع هر کشور یا هر مذهبی باشد. مجبور ساختن زن به اینکه حجاب داشته باشد بی اعتنایی به حق آزادی او واهانت به حیثیت انسانی اوست و به عبارت دیگر ظلم فاحش است به زن. عزت و کرامت انسانی و حق آزادی زن، و همچنین حکم مطابق عقل و شرع به اینکه هیچ کس بدون موجب نباید اسیر و زندانی گردد، و ظلم به هیچ شکل و به هیچ صورت و به هیچ بهانه نباید واقع شود، ایجاب می کند که این امر از میان برود.